Hoog belaste lager technologie voor de “last mile” in stadslogistiek
Sterke bakfiets met “motion plastics van igus als effectieve mobiliteitsoplossing voor de binnenstad
Een nieuwe bakfiets kan tot 350 kilo aan lading vervoeren – en rijdt even gemakkelijk als een tweewielige e-bike. Met deze kenmerken is de Fulpra Cargobike, volgens de ontwikkelaars en ook volgens de eerste gebruikers, het optimale voertuig voor de laatste kilometers in stadslogistiek. Voor de ontwikkeling maakten de ontwerpers gebruik van het productenpakket voor gelagerde systemen van de “motion plastics” specialist igus.
Hoe zal “last mile” logistiek eruitzien in de stad van de toekomst? Hoe zullen detailhandelaren en particuliere huishoudens in stedelijke agglomeraties van goederen worden voorzien? De oprichters van de Nederlandse startup Fulpra hebben het antwoord op deze vragen ontwikkeld: een Cargobike die met 350 kilo meer laadvermogen biedt dan andere bakfietsen en zich sneller door de stad kan bewegen dan een bestelbus. De krachtige elektrische aandrijving met een automatische trapondersteuning tot 130 Nm draagt hiertoe bij – net als het unieke kantelsysteem: de bestuurder leunt als op een tweewieler in de bocht, terwijl de laadbak stabiel in de horizontale stand blijft. Dit ziet er niet alleen elegant uit, maar is ook veilig – en u kunt tot 350 kilo laden. Michel van Eynatten, medeoprichter van Fulpra Motors BV: “Onze fiets is de sterkste in zijn soort. Hij vervangt een kleine bestelwagen, maar is duurzamer, veel wendbaarder en ook flexibeler. Daarmee is het in onze ogen de meest effectieve mobiliteitsoplossing voor de binnenstad: het ultieme voertuig voor de “last mile”. Veel logistieke bedrijven zien dat ook zo – en niet alleen in het fiets minnende thuisland: “De fietsen uit de eerste twee productieseries die we in Utrecht maken, zijn bijvoorbeeld ook in Noorwegen en Zweden in gebruik. Ongeveer 50 procent is tot nu toe geëxporteerd.” Aangezien een Cargobike dagelijks zware ladingen verplaatst, zijn de eisen aan het ontwerp hoog. Met de iglidur glijlagers en drylin lineaire glijlager systemen van igus heeft Fulpra de beste oplossing gevonden op het gebied van duurzaamheid, betrouwbaarheid en levensduur.
Focus: Belastbaarheid en betrouwbaarheid
Het concept van de “zwaar beladen” laadfiets werd ontwikkeld door een ingenieursbureau dat zich al 15 jaar bezighoudt met de ontwikkeling van fietsen en voertuigen en al vele speciale fietsen voor serieproductie ontwikkeld heeft. Maar in het Fulpra-project, dat als een onafhankelijke startup de verdere ontwikkeling en productie van de Cargobike aanstuurt, sloegen de ingenieurs in sommige opzichten nieuwe wegen in. Michel van Eynatten: “De fiets is van de grond af ontworpen voor zware lasten en intensief gebruik met minimaal onderhoud. Dit geldt voor elk afzonderlijk onderdeel. Daarom gebruiken wij veel onderdelen uit de motorfietsindustrie. Van de fiets gebruiken we alleen het zadel en de pedalen.”
Voorbeeld van een parkeerrem: veilig vastzetten van 600 kg op een helling van 20 procent
Michel van Eynatten legt uit waarom dat zo is aan de hand van een voorbeeld: “Een volgeladen Fulpra bereikt een tarragewicht van 600 kg – dat is aanzienlijk meer dan een motorfiets. De doeltreffendheid van de parkeerrem moet worden bewezen op een helling van 20 procent – je kunt daar in geen geval fietsonderdelen gebruiken, maar hebt onder meer zeer sterke en zeer belastbare lageronderdelen nodig”. De ontwerpers van Fulpra kozen daarom voor cilindrische XFM glijlagers van igus. Zij zijn gemaakt van sterke kunststoffen met ingebouwd vast smeermiddel en bereiken een zeer hoge slijtvastheid en dus een zeer lange levensduur, zelfs onder ongunstige omstandigheden. Het voordeel van een lager gewicht in vergelijking met metalen lagers speelt ook hier een rol, zoals bij vele andere mobiele toepassingen, maar niet de hoofdrol. Michel van Eynatten: “Natuurlijk besteden we aandacht aan lichtgewicht constructies, maar vooral aan betrouwbaarheid en hoge prestaties in een compacte inbouwruimte. De igus-lagers voldoen aan deze eis. Ze zijn niet de goedkoopste in het igus-gamma, maar ze zijn duidelijk de beste voor ons product. Wij hebben ook precies dezelfde claim op onze Cargobike.”
Dragende functie: profielgeleiders voor de schuifdeuren
Terwijl de lager bussen van de parkeerrem – net als andere igus-lagers in de aandrijflijn, bijvoorbeeld in de kettingspanners – verborgen zijn, nemen de drylin lineaire lagers een duidelijk zichtbare en letterlijk dragende functie op zich, telkens wanneer de zijschuifdeuren geopend of gesloten worden. De schuifdeuren van de laadruimte worden daarin geleid, waarbij de ene deur voor de andere schuift. Profielgeleiders van het drylin WSQ type worden hier gebruikt. De geleidingen lopen in de ronde rails van hard geanodiseerd aluminium, die met hun glij elementen van het materiaal iglidur J een perfecte glijpartner vormen en een wrijvingsarme, soepele loop zonder smeermiddelen garanderen. Michel van Eynatten: “Ook hier hebben we niet gekozen voor de oppervlakkig gezien meest kosteneffectieve oplossing, maar voor de oplossing die vanuit ons oogpunt het beste was. De deuren bewegen soepel, wat vanuit het oogpunt van de bestuurder een belangrijk comfortkenmerk is. De geleiders, elk 1,40 meter lang, kunnen goed worden geïntegreerd in de constructie van de laadruimte, die bestaat uit een aluminium frame en kunststof sandwichelementen. Het is van groot belang dat de geleiders onder ongunstige omstandigheden een lange levensduur bereiken. Immers, de deuren worden bij elke halte geopend.”
Gemeenschappelijke engineering leidt tot het doel
Hoe kwamen de Fulpra ontwerpers op het idee van de igus lineaire geleidingen? “De laadruimte is een gezamenlijke ontwikkeling met een leverancier. Hij raadde igus aan en de Nederlandse igus vertegenwoordiger ELCEE.” ELCEE ondersteunde de leverancier vervolgens met engineering. Productmanager Nico Bleumer: “Het adviseren van klanten over het ontwerp is onze bijzondere kracht. Dit project was uitdagend en leuk omdat Fulpra echt de beste technische oplossing wilde.” Dit is precies wat de fietsontwikkelaars beweren, zoals Michel van Eynatten uitlegt: “Wij zijn geen prijsvechters. Wat voor ons telt is duurzaamheid, betrouwbaarheid en een lange levensduur. Wij selecteren de onderdelen aan de hand van deze criteria. En een bakfiets wordt elke dag zwaar belast, dus de eisen aan de lageringstechniek zijn ook bijzonder hoog.” Onder deze omstandigheden zijn de drylin profielgeleiders een perfecte keuze: zij zijn bestand tegen vocht en stof en maken soepel glijden in alle weersomstandigheden mogelijk. Omdat ze geen externe smering nodig hebben, blijven de glijvlakken vrij van aanhechtend vuil. Ze roesten niet, blokkeren niet en rammelen niet, en zelfs bij frequente schokken en trillingen functioneren ze perfect. Overigens is het heel goed mogelijk dat deze zware Cargobikes binnenkort ook in igus’ woonplaats op de weg te vinden zullen zijn: Fulpra heeft al test-cargobikes geleverd in Keulen.
igus door ELCEE
ELCEE is distributeur van igus in Nederland. Neem contact met ons op, samen vinden we de best passende oplossing voor uw vraagstuk. We adviseren u graag per telefoon, e-mail, Teams en natuurlijk ook ter plaatse over lineare geleidingen om uw productieproces te verbeteren, zoals igus iglidur J.