Glijlagers voor in cleanrooms
Cleanrooms stellen bijzondere eisen aan machines en toestellen en dus ook aan de onderdelen ervan die in de ruimte gebruikt worden. U bent op zoek bent naar glijlagers voor apparatuur, geschikt voor cleanroom gebruik, daarom bent u al op de hoogte van de kenmerken van cleanrooms. Dit artikel gaat daarom niet zozeer over de definitie en de algemene vereisten van cleanrooms, maar vooral over de specificaties die relevant zijn voor glijlagers en welke glijlagers aan deze vereisten voldoen en waarom.
Het probleem met alle cleanroom apparatuur: waar gehakt wordt vallen spaanders.
Cleanrooms worden als zodanig gekwalificeerd door één eis in het bijzonder: er mogen slechts bepaalde hoeveelheden zwevende deeltjes van een bepaalde grootte aanwezig zijn. En dit is waar de grote uitdaging ligt. Complexe ventilatiesystemen en uitgebreide veiligheidsmaatregelen zorgen ervoor dat zwevende deeltjes zo veel mogelijk worden vermeden. Maar hoe zit het met deeltjes die in de cleanroom zelf ontstaan? Onderlinge beweging van oppervlakken veroorzaakt zogenaamde abrasie als de mechanische spanning voldoende hoog is, of de slijtage weerstand voldoende laag.
Dit hoeft er niet direct uit te zien als een vel papier, na een uitgebreide spellingcorrectie met een gum. De hoeveelheid en de vorm van de abrasie – of beter gezegd van de slijtage deeltjes – hangt sterk af van het materiaal en de aard van de belaste oppervlakken. Maar het hangt ook af van de aard van de beweging en de krachten die tijdens deze beweging werken.
Welke glijlagers zijn geschikt voor de cleanroom?
Glijlagers worden gebruikt om de wrijvingsslijtage, die onvermijdelijk optreedt bij onderlinge bewegingen, tot een minimum te beperken en vooral om deze slijtage op een gecontroleerde manier te laten verlopen. Het doel: Enerzijds moet de beweging zo gecontroleerd en geoptimaliseerd mogelijk zijn. Anderzijds moet het lager zo lang mogelijk meegaan. Beide factoren zijn gunstig voor gebruik in de clean room. Want hoe minder er wordt “afgeschuurd”, hoe minder deeltjes er vrijkomen.
De moeilijkheid is te bepalen welke en hoeveel slijtagedeeltjes al bij de keuze van de glijlagers. Oftewel bij het ontwerp van de voor de cleanroom bestemde apparatuur – worden “gegenereerd”. Deze informatie is onontbeerlijk om te bepalen voor welke cleanroom klasse de onderdelen of de apparaten en machines die ervan zijn gemaakt, later geschikt zullen zijn.
Zoals hierboven al vermeld, hangt de hoeveelheid en de aard van de deeltjes af van een aantal parameters. Van welk materiaal zijn de bewegende delen gemaakt? Wat is de ruwheid, hardheid en vorm van de glijvlakken? Hoe snel, met welke frequentie en op welke manier bewegen de oppervlakken ten opzichte van elkaar? Wat is de omgevingstemperatuur? Al deze factoren hebben, elk afzonderlijk en in combinatie, een verschillend effect op de omvang en de mate van slijtage. Het is onmogelijk om de interacties van alle parameters van tevoren op theoretische basis te bepalen.
Cleanroom classificaties kunnen daarom alleen bestaan voor complete samenstellingen, waarbij deze parameters beperkt zijn tot specifieke combinaties en toepassingsscenario’s. Voor glijlagers die als afzonderlijke componenten worden verkocht, kan er om de hierboven vermelde redenen geen sprake zijn van cleanroom classificatie.
Hoe vindt u dan toch het juiste glijlager voor cleanrooms?
Uiteindelijk kan de geschiktheid voor bepaalde cleanroom klassen dus alleen worden beoordeeld door tests uit te voeren die dicht bij de toepassing staan. Daartoe moeten de bovengenoemde variabelen zo nauwkeurig mogelijk worden vastgesteld. Op deze manier wordt de grootte en het volume van de resulterende slijtagedeeltjes gemeten.
Er zijn ook algemene beslissingscriteria die u kunt gebruiken om vooraf of in geval van minder strenge specificaties een voorlopige selectie te maken. Drooglopende materialen die niet gesmeerd hoeven te worden, zijn hier zeer geschikt. Van buitenaf toegevoerde smering kan in het algemeen extra vervuiling veroorzaken in de buurt van de lager positie. Bovendien moeten bijzonder slijtvaste materialen worden gebruikt. Voorbeeldige testresultaten kunnen eerste informatie verschaffen over de mate van slijtage.
Bent u op zoek naar bijzonder slijtagebestendige glijlagers voor cleanrooms? ELCEE helpt u!
iglidur® polymeer glijlagers van igus zijn niet alleen geoptimaliseerd voor droogloop zonder externe smering, maar ook bijzonder slijtage- en slijtvast. U kunt vooraf een nauwkeurige inschatting maken. Bereken de slijtage en levensduur in uw toepassing vooraf met het gratis online calculatie programma; het “iglidur® expert system”. De berekening is gebaseerd op uitvoerig bepaalde reële slijtagegegevens van meer dan 300.000 empirisch geëvalueerde slijtagetests, die in het igus-testlaboratorium werden uitgevoerd.
Wij adviseren u ook persoonlijk bij de keuze van het optimale glijlager voor uw cleanroom toepassing. Onze verkoopafdeling en ingenieurs analyseren samen met u uw toepassing en ondersteunen u ook na de levering van de glijlagers bij uw project.
